Yapay zeka sistemleri hayatımızın merkezine yerleşirken, arka planda büyüyen bir gerçek daha dikkat çekiyor: enerji tüketimi ve maliyet artışı. Özellikle büyük dil modelleriyle çalışan sistemlerde her sorgu, veri merkezlerinde ciddi bir işlem gücünü tetikliyor ve bu da doğrudan enerjiye, dolayısıyla paraya mal oluyor.

Yapay zeka alanındaki hızlı gelişmelere dikkat çeken Türkiye Yazılımcılar Federasyonu Başkanı Mustafa Çalış, “Her kullanıcı etkileşimi, görünmeyen bir enerji zincirini çalıştırıyor. ‘Nasılsın?’ ya da ‘Teşekkür ederim’ gibi basit cümleler bile sistemsel bir maliyet doğuruyor,” dedi.

OpenAI CEO’su Sam Altman da yakın zamanda yaptığı bir açıklamada, milyonlarca kullanıcının her gün yaptığı gereksiz sorguların toplamda çok yüksek enerji tüketimi anlamına geldiğini ifade etmişti. Altman, yapay zekanın bu denli yaygınlaştığı bir dönemde, “etik kullanım bilinci” kavramının da yayılması gerektiğini savundu.

Çalış, yalnızca bireysel değil, kurumsal kullanıcılara da çağrıda bulunarak “Şirketler, yapay zekayı işlerken sadece üretkenliğe değil, verimlilik ve sürdürülebilirlik dengesine de odaklanmalı,” dedi. Yapay zekanın geleceği açısından stratejik adımların önemine değinen Çalış, yazılım alanında ihtisas üniversiteleri kurulması ve yapay zekaya özel bir bakanlık oluşumunun şart olduğunu söyledi.

Özellikle veri merkezlerinin yoğun enerji tüketimi nedeniyle karbon ayak izinin arttığına dikkat çeken uzmanlar, yapay zekanın faydalı olması kadar çevresel sürdürülebilirliğe zarar vermemesi gerektiğini vurguluyor.