
Amerikan piyasalarını sarsan DeepSeek’ ChatGPT’yi kopyaladığı da iddialar arasında.
Çinli yapay zekâ DeepSeek geçen hafta ortalığı karıştırdı. ChatGPT’ye rakip olan uygulama ABD’de mercek altına alındı. ABD'de teknoloji şirketlerinin işlem gördüğü Nasdaq yaklaşık 1 trilyon dolarlık kayıp yaşadı. Çin'in YZ'de ABD'ye rakip olacağı beklense de piyasalar bunun bu denli hızlı gerçekleşebileceğini tahmin edemediler.
Dünyanın en gelişmiş yapay zekâsına kim bir anda rakip olabilir? Kendisi kadar gelişmiş bir yapay zekâ. ChatGPT hayatımıza girdiği iki yıl içinde dünyanın en güçlü yapay zekâ dil modellerinden biri haline geldi. Arkasında milyarlarca dolarlık yatırım ve binlerce insanın yıllar süren yazılım ve mühendislik emeğiyle hayat bulan ChatGPT’nin ismi de AI (yapay zekâ) sohbet botları için jenerik markaya dönüştü. Trump’ın başkan seçilmesinin ardından, StarGate isimli 20 milyar dolarlık bir ultra-yapay zekâ projesinin başaktörü olarak da Open AI şirketinin yıldızı iyice parlamıştı.
Hafta başından bu yana teknoloji dünyasının gündeminde neredeyse tek bir başlık var: Yeni AI arama ve sohbet botu DeepSeek. 15 Ocak’ta internete açılan Çin menşeli DeepSeek eşi benzeri görülmemiş yükselişle AppStore’da bir numaraya kuruldu ve ABD’de teknoloji piyasalarında çalkantıya yol açtı. The Economist, The New York Times, Wired gibi küresel yayınların ardı ardına hakkında haber yaptığı DeepSeek, çok yakın tarihli bir girişim için ChatGPT’yle boy ölçüşen performansı ve üstünlükleriyle şaşkınlık yaratıyor.
Borsayı etkileyen ve yatırımcılar arasında şok yaratan parametreyse Çinli ekibin DeepSeek’i daha düşük bütçelerle, çok daha az bilgisayar çipi kullanarak geliştirmesi. Farz edin ki elinizde dev bir altın madeni var ve piyasanın hâkimiyeti sizde. Bir anda karşı dağda yeni ve zengin bir maden keşfediliyor. Üstelik sahipleri işi çok daha ucuza getiriyor ve herkesin gelip bu madende kazı yapabileceğini, altın çıkarabileceğini duyuruyor. Evet, DeepSeek gerçekten açık kaynaklı bir sistem. Yani imkânı olan herkes DeepSeek geniş dil modelini (LLM), örneğin Nvidia’nın bu yıl çıkaracağı kişisel süper bilgisayarına yükleyerek kendi yapay zekâsını geliştirebilir. Daha düne kadar OpenAI şirketi, Google Gemini ve Meta Llama gibi güçlü alternatiflerine rağmen kendi alanında rakipsiz görülüyordu. Ayrıca teknoloji yarışının ön saflarındaki şirketlerin ABD menşeli olması, tarihinde yeni bir dönemece giren Amerika için gurur ve güven vericiydi. Ancak Çin’in bir anda ortaya çıkıp güce ortak olduğunu göstermesi ve ChatGPT’nin tahtını sallamaya başlaması sadece 3 gün sürdü.
Reuters’ın bildirdiğine göre DeepSeek yeni ABD hükümetinin gündem konuları arasına hızla girdi. Habere göre Beyaz Saray’a dış politika ve ulusal güvenlik konularında danışmanlık yapan ABD Ulusal Güvenlik Konseyi, geçen hafta sonu Apple App Store’da zirveye çıkan DeepSeek uygulamalarının etkilerini incelemeye aldı. ABD ordusuysa ‘güvenlik ve etik kaygıları’ nedeniyle DeepSeek kullanımını tüm birimlerinde yasakladı. Öte yandan DeepSeek sunucuları pazartesi gününden bu yana ağır siber atak saldırılarına maruz kalıyor ve yeni kullanıcı kayıtlarında kısıtlamalar ve arama sonuçlarında takılmalar meydana gelebiliyor.
Düşük maliyetleri ve açık kaynaklı yapısıyla beğeni toplayan DeepSeek hakkında daha çok şey yazılıp çizilecek. Kesin olansa, gezegenin batısında doğan ve medeniyetin kaderini etkileyen yapay zekânın doğudan da yükselmesiyle dünyada yeni bir denge kurulmasının kaçınılmaz olacağı.
DeepSeek yanıtlıyor...
ChatGPT ile kıyaslandığı testlerde benzer performansa ulaşan ve bazı teknik uygulamalarda daha iyi işlev sunduğu söylenen DeepSeek’e üstün yanlarını sordum ve kendisini ChatGPT ile kıyaslamasını istedim. Sohbeti Türkçeye çevirme konusundaysa ChatGPT daha başarılı oldu: “ChatGPT gibi diğer yapay zekâ modelleri arasındaki seçim, özel ihtiyaçlarınıza bağlıdır. Gerçek zamanlı bilgi, maliyet etkinliği, özelleştirme veya çokdilli destek sizin için öncelikliyse benim daha iyi bir seçenek olmam mümkün. Ancak köklü ve genel amaçlı bir yapay zekâ modeli arıyorsanız, ChatGPT sizin için daha uygun olabilir.”
Kendi kurucusunu bilemedi
DeepSeek gerçek zamanlı bilgiye ulaşma konusunda ChatGPT’den avantajlı olduğunu iddia ediyor. Ancak kendisine kurucusunu sorduğumda “Bilgilerim Ocak 2023’te kesiliyor” diyerek bilmediğini söyledi ve güncel bilgiye nasıl ulaşabileceğime dair tavsiyeler verdi. İddianın aksine, GPT-4 internete bağlıyken web aramalarından güncel sonuç getiriyor. Aynı soruya ChatGPT’nin yanıtıysa hatasızdı: “1985 yılında Guangdong, Çin’de doğan Liang Wenfeng, 2023 yılında kurulan Çinli yapay zeka şirketi DeepSeek‘in kurucusu ve CEO’sudur.”
Gerçekten kopyaladı mı?
Yeni botun Play Store ve AppStore’da bir numaraya yerleşmesinin ardından OpenAI şirketi, DeepSeek’in yapay zekâ modelini kendi teknolojileri üzerine geliştirdiğini iddia etti. Open AI CEO’su Sam Altman ise DeepSeek’in ChatGPT çıktıları üzerine geliştirildiğine dair delil bulduklarını söyledi. DeepSeek’i denediğim sırada bilgilerinin Ekim 2023’te kesildiğini söylemesiyse şaşırtıcı çünkü ChatGPT-4’ün ilk sürümü de Ekim 2023’e kadar bilgi sunabiliyordu.